Сёння ў Астане асноўны дзень працы комплекснага саміта АДКБ

Сёння ў Астане асноўны дзень працы комплекснага саміта Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы на ўзроўні кіраўнікоў дзяржаў, сакратароў саўбезаў, міністраў абароны і замежных спраў краін-удзельніц. Ключавое пытанне дня - як адрэагуе еўразійскі ваенна-палітычны саюз на новыя пагрозы і выклікі? У прыватнасці, на заяву ЗША пра выхад з дагавора па ракетах сярэдняй і меншай далёкасці, маштабныя вучэнні краін НАТА з двухсэнсоўнай легендай у Нарвегіі, рост тэрарыстычнай і экстрэмісцкай актыўнасці ў Цэнтральнай Азіі, Афганістане і Паўночнай Афрыцы.

Таксама на парадку дня рэакцыя на гандлёвыя войны і агрэсію ў кіберпрасторы. І, што важна для Беларусі, укараненне ў практыку АДКБ напрацовак вялікіх мінскіх форумаў па бяспецы. Гаворка ідзе і пра нядаўні "мюнхенскі фармат", і канферэнцыі АБСЕ.

У Астане працуе наш палітычны аглядальнік Андрэй Крывашэеў. Галоўныя чаканні ад саміта - у яго рэпартажы.

Адаптацыя АДКБ да новай канфліктнай рэальнасці або "новай нармальнасці" ў Еўразіі - менавіта так аналітыкі вызначаюць галоўны сэнс цяперашняга саміта. Паказальна, што самы складаны перыяд жыцця Арганізацыі, уключаючы агрэсіўную рыторыку НАТА, рост напружанасці аж да новай гонкі ўзбраенняў і дэманстратыўнае крушэнне базавых пагадненняў па ракетах у Еўропе, прыпаў на старшынства Беларусі і Казахстана. За два гады сітуацыя павярнулася ад пагрозлівых заяў да самых маштабных з часоў халоднай вайны вучэнняў НАТА. Ад халоднага напружання па лініі Усход - Захад да размяшчэння ваенных кантынгентаў у непасрэднай блізкасці ад меж Беларусі, а значыць, і меж АДКБ. Не рэагаваць саюзнікі не могуць, але і празмерная рэакцыя пагражае стаць новым вітком канфлікту. У такой дылеме сёння тут у Астане пройдзе чарговая сесія Савета калектыўнай бяспекі на вышэйшым узроўні.

Амерыканскія і еўрапейскія аналітыкі перад самітам прызнаваліся: не Усход выступае завадатарам канфлікту. Хутчэй, новы кіраўнік амерыканскага Белага дома паводзіць сябе непрадказальна, прымушаючы нервавацца і НАТА, і краіны Балтыі з Польшчай.

Напярэдадні саміта АДКБ на "мінскім Мюнхене" Прэзідэнт Беларусі пазначыў пазіцыю саюзнікаў: мы канфрантацыю не правакуем, наадварот, інвестуем у бяспеку і стабільнасць усяго кантынента, але, калі словы стануць рэальнасцю, будзем змушаныя адказаць на кожны недружалюбны жэст. Дарэчы, імплементацыя напрацовак усіх маштабных форумаў па бяспецы, што прайшлі ў Мінску, - адзін з прыярытэтаў Арганізацыі.

Важнасць мінскіх напрацовак для чарговага года АДКБ пад старшынствам Кыргызстана пацвярджаюць і нашы саюзнікі. Тым больш што ў большасці дыскусій яны прымалі ўдзел на вельмі высокім узроўні прадстаўніцтва.

Ужо сёння ў Астане ў рамках саміта будуць шукаць палітыка-дыпламатычнае і ваеннае рашэнне самых складаных пытанняў сусветнага парадку дня. Сярод іх кібер- і інфармацыйныя пагрозы. Аперацыя "Проксі" выявіла амаль 20-разовы рост экстрэмісцкіх і наркадылерскіх рэсурсаў. Яшчэ адна праблема - нелегальная міграцыя. У цэлым Арганізацыя спраўляецца лепш за партнёраў з Еўрасаюза, але кожны месяц выдаткі на спакой узрастаюць з жахлівым тэмпам. Абараняем жа не толькі сябе, але і знешнюю мяжу ЕС. Дадатковы плюс - элітная групоўка войскаў, або калектыўныя сілы аператыўнага рэагавання. Апошнія вучэнні паказалі высокую зладжанасць, але сумеснае камандаванне таксама плануецца ўдасканаліць.

Падчас сённяшніх пасяджэнняў у вузкім прэзідэнцкім і шырокім фармаце з удзелам кіраўнікоў саўбезаў, міністраў абароны і замежных спраў, магчыма, вырашыцца і яшчэ адна інтрыга: хто зойме месца генеральнага сакратара Арганізацыі. Сёння пасада галоўнага сілавіка АДКБ вакантная, і гэта не дадае аўтарытэту і эфектыўнасці Арганізацыі ні ў сваім рэгіёне, ні на сусветных перагаворных пляцоўках.

Уся праграма саміта сёння разлічаная да 8 вечара, але гэта па Астане. З улікам трохгадзіннай розніцы з Беларуссю вынікі стануць вядомыя ўжо да 17 гадзін дня па Мінску.