А. Лукашэнка даручыў разабрацца з дарожным зборам: Трэба ўсталяваць справядлівы парадак!

Бяспека дарожнага руху і камфорт беларускіх дарог. Пра гэта сёння ішла размова ў Палацы Незалежнасці. Падставай для сустрэчы стаў дарожны падатак, рашэнні па якім беларусы чакаюць ужо некалькі гадоў. І ад таго, якім будзе вердыкт, шмат у чым залежыць утрыманне аўтатрас і новае будаўніцтва. Чакалася, што сёння прэзідэнт паставіць кропку ў гэтым пытанні. Але Аляксандр Лукашэнка нечакана даручыў знайсці выхад ураду і парламенту. І тым самым падзяліць ужо на прыкладзе дарожнага збору паўнамоцтва ўлады, як таго патрабуюць асобныя прадстаўнікі грамадства. Безумоўна, якасць нашых дарог ставяць у прыклад. На рэспубліканскіх трасах амаль паўсюдна навялі глянец. Зараз у прыярытэце сетка мясцовых дарог. А будаўніцтва і рамонт - працэс затратны, ва ўсім свеце да яго падключаюць карыстальнікаў. Механізм, які прапанавалі беларускім вадзіцелям, у народзе назвалі дарожным зборам. Ён прадугледжвае адначасовую выплату падатку перад праходжаннем тэхагляду. Праз некалькі гадоў стала зразумела - механізм прыйдзецца дапрацаваць. Але прымаючы рашэнне, варта абапірацца на галоўны крытэрый - справядлівасць, нагадаў прэзідэнт. Працягне тэму Вольга Анішчанка.

Дарогі лепшыя, а людзі больш добрыя. Нататкі аб падарожжах па краіне ад нашых суседзяў звычайна выглядаюць неяк вось так. Аб шырыні душы і еўрапейскім узроўні аўтамабільных трас. Дарогі - гэта наш брэнд. Гэтая якасць, камфорт і бяспека. Сёння і, магчыма, заўтра, калі фінансава падтрымліваць высокую планку. Дарожны падатак павінен быў стаць тым прымальным для ўсіх рашэннем, якое б забяспечыла своечасовы рамонт і будаўніцтва. Але механізм выплаты задаволіў не ўсіх, паставіўшы пад удар яшчэ і бяспеку ўдзельнікаў дарожнага руху.

У жыцці беларускіх аўтамабілістаў сярод абавязковых выдаткаў дарожны збор з'явіўся шэсць гадоў таму. Аўтаўладальнікаў абавязалі аплачваць пошліну, прычым адразу на год наперад, каб фактычна атрымаць доступ на станцыі дыягностыкі для праходжання абавязковага тэхабслугоўвання. Вадзіцелі прыкінулі: сума немаленькая, штраф ударыць ніяк не больш балюча і сталі масава ігнараваць тэхагляд, не аплачваючы ні падатак, і не праходзячы праверку спраўнасці машыны. ДАІ падбівала статыстыку: кожны год колькасць тых, хто даязджаў да станцый дыягностыкі, падала на 10 %. І сёння ледзь ці кожны другі вадзіцель катаецца па дарогах краіны без адпаведнай адзнакі ў талоне.

Адвязаць дарожны збор ад тэхагляду, каб не абвастраць дарожнае становішча з-за папушчальніцтва асобных вадзіцеляў і захаваць фінансаванне дарожных работ - рашэнне, здавалася б, наспела. Але што наўзамен? Прыняцце аптымальнага механізму выплаты сёння вынеслі на вышэйшы ўзровень. Але прэзідэнт з месца ў кар'ер. Маўляў, некалькі гадоў міністры ламаюць галаву - ці то схаваць падатак у цану паліва, ці то дыферэнцаваць і даць магчымасць плаціць хоць за месяц. Пытанне, ні больш ні менш, эканамічнай мэтазгоднасці, упэўнены Аляксандр Лукашэнка. Няўжо ўрад не справіцца? І калі ўжо падзяляць паўнамоцтвы, то вось ён, рэальны шанец для прыняцця самастойных рашэнняў.

Фінансаванне дарог сёння аксіёма. Іх трэба рамантаваць і будаваць. Падаткі ў гэтай справе - прызнаная практыка. Перш за ўсё плаціць камерцыйны транспарт і грузаперавозчыкі, пасля прыватныя аўтаўладальнікі. Потым толькі ўсе астатнія, хто карыстаецца грамадскім транспартам або едзе на таксі. Але эфект ад якасных дарог атрымае кожны. Бо кожны зусім не супраць камфорту ў дарозе. Прэзідэнт упэўнены, сёння тлумачыць, як гэта працуе на карысць пасажыра, мабыць, будзе лішнім.

За абнаўленне дарог і мастоў у Беларусі апошнія гады ўзяліся дасканала. Яно і зразумела, транзітны статус абавязвае. Знакавай стала рэканструкцыя М6. На выхадзе новы альтэрнатыўны калідор усход-захад. Брэсцкі заходні абход злучыў некалькі міжнародных магістраляў, разгрузіў абласны цэнтр. І сёння гэта самая вялікая развязка ў краіне. Знакаміты мост цераз Прыпяць. А ў выніку маштабная праграма рэканструкцыі пуцеправодаў, якая ўключыла каля двух дзясяткаў лакацый, дзе будаўнікам яшчэ трэба будзе разгарнуцца.

Вялікая будоўля ідзе ў Магілёве. Новая дубль-траса звяжа два буйныя мікрараёны, Казіміраўку і Спадарожнік, і зніме нагрузку з галоўнай шашы. А заехаўшы ў Магілёў з боку сталіцы, можна будзе дабрацца да СЭЗ горада, абыходзячы цэнтр. Выпадак, дарэчы, беспрэцэдэнтны: калі ў цэнтры горада - і бетонка. Але так практычней, запэўніваюць будаўнікі. Праслужыць даўжэй. Даўгавечны ў сваім родзе механізм сёння патрэбен і дарожнаму падатку. Каб і фінансаванне, і бяспеку не ставіць пад пагрозу.

Гэта сталічная дыягностыка. Для ўсіх відаў і катэгорый транспарту. Заточана на дзве лініі, гэта значыць, паралельна ТА могуць праходзіць адразу некалькі аўто. Быў час, выстройваліся чэргі. Зараз у лепшыя дні прымаюць па 10 машын. Каб захаваць штат, прыйшлося ўрэзаць рабочы графік. У сталіцы так паўсюль. У рэгіёнах - і таго горш! Няспраўнасць тармазной сістэмы, светлавых прыбораў, рухавіка - мабыць, самыя распаўсюджаныя дэфекты аўто, якія не прайшлі ТА, але пры гэтым для кагосьці сталі фатальнымі. Поўнай статыстыкі па ДТЗ з удзелам машын без тэхагляду, зразумела, няма. Як і сумненняў, што і ўскосна, а часам і прама яны - вінаватыя аварый на дарогах! Але пакуль тэхагляд і дарожны збор у адным звязку, статыстыка наўрад ці зменіцца. Дзеючы механізм мяркуе, што заплаціць дарожны збор трэба аднамомантна. А калі хтосьці праходзіць ТА раз у два гады або, да прыкладу, двойчы за год, як таксісты, атрымліваецца шмат і адразу. І добра б гэта фінансавая нагрузка клалася на тых, хто на колах і ў будні, і ў выхадныя. Але ж ёсць і тыя, хто цалкам абыходзіцца без зімовай гумы, выязджаючы толькі летам на дачу. Не самая плацежаздольная катэгорыя грамадзян, якая на справе спансіруе тых, хто актыўна выкарыстоўвае дарогі ў камерцыйных мэтах. Аб справядлівасці - як галоўнай мерцы новых падыходаў, скажа і прэзідэнт.

Такім чынам, урад і дэпутацкі корпус бяруць паўзу. Невялікую. Кабінет міністраў нацэлены на аператыўную работу, запэўніць прэм'ер. Галоўнае - адпавядаць простаму трыа: выгада, справядлівасць і магчымасць забяспечыць збор дарожнага падатку.

Дзеючая форма выплаты дзярпошліны - яна існуе, яе трэба плаціць, гэта тыя сумы, якія з'яўляюцца досыць пад'ёмнымі. Таму сказаць, што нас нешта прыспешвае, не магу. Але, вядома, будзем усё гэта рабіць аператыўна, таму што асноўная работа па вылучэнні найбольш прымальных варыянтаў ужо зроблена. Трэба толькі яшчэ раз іх абмеркаваць, каб зверыцца з народам. У сярэднім аўтаўладальнікі плацяць за год парадку 200 рублёў падатку. Справа, зразумела, не ў сумах, падкрэсліць прэм'ер. Важны падыход, пагодзіцца спікер парламента. У Авальнай зале аб падатках на дарогі таксама шмат чулі: звароты грамадзян паступаюць рэгулярна. Гудзіць інтэрнэт. Хтосьці выступае за зручную памесячную аплату. Хтосьці не супраць даплаціць за бензін. Абы не ўсё і адразу! Яшчэ раз зверыцца з запытамі і пажаданнямі грамадзян, выверыць "эканоміку" рашэння і зазірнуць у бюджэт - па такой схеме выстраяць работу Кабінет міністраў і парламент. Прыйсці да кансенсусу прыйдзецца разам. І разам адказваць за вынік!