Аляксандр Лукашэнка і Эмамалі Рахмон правялі насычаны перагаворны дзень

Пачнём праграму з галоўнай тэмы, якая на працягу апошніх некалькіх дзён у топе навін у нашай краіне. Сёння ў Душанбэ маштабны палітычны форум фармату СНД змяніўся цэлым шэрагам падзей па лініі Беларусь - Таджыкістан. Аляксандр Лукашэнка і Эмамалі Рахмон правялі вельмі насычаны перагаворны дзень, які запомніцца не толькі выразнымі крокамі да ўмацавання супрацоўніцтва паміж краінамі, але і маляўнічай абстаноўкай. Пачынаючы з месца пратакольных здымак - знакамітага Палаца Нацыі, і заканчваючы бязмежнымі вінаграднікамі, якія раскінуліся пад яркім сонцам Таджыкістана. На фоне цёплых зносін - прынцыповыя патрабаванні двух лідараў. Галоўнае - паскорыць рэалізацыю ўсіх праектаў, аб якіх Аляксандр Лукашэнка і Эмамалі Рахмон дамовіліся яшчэ ў маі. Тады прэзідэнты падпісалі стратэгічны план супрацоўніцтва. Якой будзе тактыка яго развіцця, ці здужаюць партнёры стварэнне прамысловага кластара для азіяцкага рэгіёна і якая новая зала можа з'явіцца ў мінскім Палацы Незалежнасці, раскажа Вольга Макей.

Сённяшні дзень Аляксандр Лукашэнка і Эмамалі Рахмон пачынаюць у Палацы Нацыі. Гэтую рэзідэнцыю кіраўнік Таджыкістана выкарыстоўвае для афіцыйных перамоў. У рэйтынгу самых прыгожых прэзідэнцкіх палацаў гэты будынак на другім месцы пасля амерыканскага Белага дома. Але, здаецца, тыя, хто складаў рэйтынг, не былі ўнутры.

Прэзідэнцкі палац дзівіць уяўленне. Кожнае памяшканне тут з адмысловым афармленнем, вядома, з азіяцкім каларытам.

Ёсць Люстраная зала, дзе ў кожнай дэталі адлюстроўваецца святло, таму інтэр'ер набывае незвычайны аб'ём і яркія фарбы. Эмамалі Рахмон беларускаму лідару паказвае і абноўленую Залу ўрадавых узнагарод. Інтэр'ер адпавядае: калоны ўпрыгожвае пазалота.

Аляксандра Лукашэнку больш за ўсё ўразіць зала, дзе і пройдзе двухбаковая сустрэча. Яна цалкам выкананая з дрэва. Тысячы дробных дэталяў, кожная створаная ўручную.

Словам, палац - лепшая рэклама майстрам народных рамёстваў Таджыкістана. Не выключана, што такая зала з'явіцца і ў беларускім Палацы Незалежнасці.

Хвоя, дуб, бук. У інтэр'ерах - розныя пароды дрэў. На ўпрыгожванне такой залы ў майстроў пайшло 9 месяцаў. Гэта ад стварэння дызайнерскага праекта да рэалізацыі задумак у дрэве. У пачатку верасня зала адчыніла дзверы для найважнейшых гасцей.

Яшчэ напярэдадні лідары мелі зносіны ў рамках саміту СНД. Гэта ўжо трэці дзень візіту Прэзідэнта Беларусі, таму Аляксандр Лукашэнка дзеліцца ўражаннямі: беларусаў у Таджыкістане прымаюць, як самых добрых сяброў. Зрэшты, у тым, што паміж народамі склаліся такія цёплыя адносіны, безумоўна, заслуга і кіраўнікоў дзяржаў. Важна зараз развіваць і эканоміку. Галоўнае, у чым пагодзяцца прэзідэнты, рэалізацыю ўсіх дамоўленасцяў трэба паскорыць!

Падмуркам прамкааперацыі стала сумесная вытворчасць тэхнікі ў Гісары. Таджыкістан зараз як раз робіць стаўку на індустрыялізацыю. Беларусы гатовыя дапамагаць.

Тавараабарот паміж краінамі за мінулы год - амаль 43 мільёны долараў. Гэта ўдвая вышэй, чым у 2016-м, але патэнцыял значна большы. Дадаць можна за кошт прамкааперацыі.

Пасёлак Гісар пад Душанбэ - месца з гісторыяй. Калісьці праз яго праходзіў Вялікі шаўковы шлях, а ў нашы дні тут пішуць гісторыю супрацоўніцтва Беларусі і Таджыкістана.

У маі гэтага года сумеснае прадпрыемства разам адкрывалі Аляксандр Лукашэнка і Эмамалі Рахмон. А праз 4 месяцы тут ужо адкрылася другая лінія.

Гэта не проста прадпрыемства, а прамысловы цэнтр. Тэхніку тут збіраюць, тэстуюць на доследных палях і прадаюць. Поўны ланцужок. Але галоўнае, сумесная вытворчасць - яшчэ і адукацыйны цэнтр. Інжынер МТЗ Дзмітрый Давыдоўскі ў Таджыкістане з частымі камандзіроўкамі.

Мінскія інжынеры навучылі і кантралёра якасці. Зараз на вытворчасці будзе свой спецыяліст. Наогул, гэтае прадпрыемства для мясцовых жыхароў - вялікая запамога. У перспектыве тут з'явяцца больш як 250 працоўных месцаў. Бахуду Рахмонаў з трактарамі "на ты" - доўгія гады працаваў з беларускай тэхнікай непасрэдна ў палях.

Аб першым візіце прэзідэнтаў зараз нагадвае памятны знак. Як і 4 месяцы таму, сёння прэзідэнты на прадпрыемства прыязджаюць разам. Кіраўнікоў дзяржаў па дарозе вітаюць жыхары Гісара. А на заводзе - дзяўчаты ў нацыянальных касцюмах.

Прэзідэнтам паказваюць новыя вытворчыя лініі. Зараз іх тры, збіраюць увесь мадэльны шэраг магутнасцю да 150 конскіх сіл, адзін з канвеераў - выключна для экспартнай тэхнікі. Напрыклад, такі трактар без даху папрасілі фермеры Афганістана. МТЗ выпуск гэтых мадэляў спыніў гадоў 15 таму, але для суседзяў Таджыкістана вытворчасць аднавілі. Да мяжы з Афганістанам тут усяго 200 кіламетраў. Тэхніка пакупнікам адправіцца сваім ходам. У планах за 6 гадоў павялічыць і лакалізацыю вытворчасці і пашырыць асартымент тэхнікі - у Таджыкістане выбіраюць беларускае.

Зборка - пад кантролем спецыялістаў з Мінска. З лютага не было і дня, каб на сумесным прадпрыемстве не прысутнічаў супрацоўнік МТЗ. Аляксандр Лукашэнка цікавіцца, як праходзіць навучанне.

Прадпрыемства выпускае тры мадэлі трактароў. Самы папулярны - "Беларус 82" - патрэбны ў любой гаспадарцы. А вось такая трохколавая машына - спецыяльна для бавоўны.

Верасень - як раз час убіраць з палёў белае золата. Для Таджыкістана гэтая культура - сапраўднае багацце. Кліматычныя ўмовы прыдатныя, а вось з тэхнікай праблема. Збіраюць у асноўным уручную, а гэта цяжкая праца. Дапамогуць спецыяльныя "Беларусы".

Зараз парк тэхнікі ў Таджыкістане зношаны, у палях працуюць беларускія трактары 80-ых гадоў выпуску. Надзейныя, зарабілі добры імідж. Але ўжо трэба 15 тысяч новых машын. Прэзідэнт Таджыкістана прапаноўвае збіраць тут не толькі трактары, але і камбайны, і камунальныя машыны. У перспектыве атрымаецца цэлы прамысловы кластар.

У планах - пашырыць лінейку навяснога абсталявання. Плугі, сеялкі, прэспадборшчыкі - усё гэта патрэбна ў гаспадарцы. Дарэчы, да наступнага сезона спецыяльна для Таджыкістана (а 93% тэрыторыі краіны гэта горы) плануюць збіраць самаходныя горныя касілкі. Распрацоўкай гэтай унікальнай тэхнікі займаліся беларускія канструктары.

Стварылі на тэрыторыі і шоу-рум, дзе прадстаўлена ўсё, што можа спатрэбіцца - ад беларускіх шын і матораў да энерганасычаных трактароў. Напрыклад, гэты ўніверсальны трактар 82-й мадэлі адправіцца на падворак Эмамалі Рахмона. Падарунак ад Прэзідэнта Беларусі. А на памяць аб сустрэчы - і паменшаная копія папулярнай маркі.

Трактары, патрэбная тэхніка і для працы на вінаградніках. Прэзідэнты разам сёння наведалі прыгарад Турсунзадэ, дзе вырошчваюць салодкія ягады. Сустракала гасцей моладзь Таджыкістана вершамі на беларускай мове і беларускай полькай!

Гаспадарка Багі Самон раскінулася на 500 гектараў. Чорны, белы, ружовы, чырвоны вінаград, як гаворыцца, ад ураджаю і сонца не відаць. Прэзідэнты разам удзельнічаюць і ў нарыхтоўцы ягад.

Гаспадарка - адна з найбуйнейшых у краіне. Сёлета плануюць атрымаць 15 тысяч тон вінаграду. І для ўнутранага рынку, і на экспарт.

Прэзідэнты пабывалі і ў сховішчы, якое здольна змясціць 2 тысячы тон вінаграду. Распавялі і аб гатунках, якія вырошчваюць у Таджыкістане. І як жа без дэгустацыі новага ўраджаю.

Наведалі прэзідэнты і гаспадарку Ватан. Тут вырошчваюць 5 розных гатункаў вінаграду. Здаецца, ягад нават больш, чым лісця.

А галоўнае багацце для Беларусі і Таджыкістана - гэта сяброўства і цвёрды намер умацоўваць адносіны. І прэзідэнты сёння сышліся ў меркаванні, што ўсе дамоўленасці трэба рэалізаваць як мага хутчэй.