Беларусь і Еўрапейскі банк рэканструкцыі і развіцця адзначаюць фазу эфектыўнага партнёрства

Сёння ў Палацы Незалежнасці адбылася сустрэча Прэзідэнта Аляксандра Лукашэнкі і віцэ-прэзідэнта банка па пытаннях палітыкі і партнёрства Алана Пію. Размова ішла аб будучых праектах і інвестыцыях у беларускую эканоміку. За апошнія гады Еўрапейскі банк рэканструкцыі і развіцця стаў адным з найбуйнейшых прамых інвестараў нашай краіны. Актыўна ўдзельнічае ў рэформе нацыянальнай банкаўскай сістэмы, фармацэўтычнай галіны, дапамагае сярэдняму і малому бізнесу, укладваецца ў энергаэфектыўнасць і кіраванне дзяржпрадпрыемствамі. Да канца года разлічвае ўвайсці ў акцыянерны капітал Белінвестбанка і, як стала вядома сёння, гатовы падключыцца да маштабнага праекта па рэканструкцыі мастоў. 2 гады таму банк прыняў чатырохгадовую стратэгію для Беларусі, дзе прызнаецца павышэнне ўзроўню міжнароднай адкрытасці краіны. Другі год запар Еўрапейскі банк паляпшае прагноз па росце ВУП нашай краіны. Выяўляе зацікаўленасць у супрацоўніцтве з Мінскам і мае намер штогод інвеставаць у нацыянальную эканоміку мільёны долараў. Высокую ступень даверу ў супрацоўніцтве вызначае рэпутацыя партнёраў. З падрабязнасцямі з Палаца Незалежнасці Андрэй Лапцёнак.

З ліку заходніх фінансавых інстытутаў Еўрапейскі банк рэканструкцыі і развіцця, мабыць, галоўны прамы інвестар нашай эканомікі. Да арганізацыі Беларусь далучылася ў 1992. За 25 гадоў партнёрства амаль сотня знакавых праектаў: ад вытворчасці напояў да пасажырскага транспарту. Інвеставана каля 2 мільярдаў еўра.

4 месяцы ў дарозе і кантэйнер з Карэі ў Беларусі. У ім новае тэхналагічнае і энергаэфектыўнае абсталяванне, свайго роду сэрца будынка па штучнай ачыстцы сцёкавых вод. Гэты агрэгат забірае да 70 % энергазатрат такіх будынкаў. Абсталяванне ўстановяць на працягу некалькіх месяцаў у рамках рэканструкцыі гарадскіх ачышчальных будынкаў Лагойска.

Пастаўшчык абсталявання працуе напрамую з вытворцам. Адносіны толькі наладжваюцца, таму стаіць пытанне 100-працэнтнай перадаплаты. І тут на дапамогу прыйшла крэдытная праграма, арганізаваная сумесна з Еўрапейскім банкам рэканструкцыі і развіцця і Белінвестбанкам. Мінімальная працэнтная стаўка. Галоўная ўмова для крэдытаатрымальніка - купляць энергазберагальнае абсталяванне.

Важнасць такіх праектаў складана пераацаніць. Беларусь за апошнія 15 гадоў правяла вялікую працу па павышэнні энергаэфектыўнасці. Зніжэнне залежнасці ад імпарту энерганосьбітаў - наш стратэгічны выбар. Такі выбар прымаюць і нашы еўрапейскія партнёры. Адзначаюць, што беларускі бізнес становіцца больш развітым, дзе б ні рэалізоўваўся праект - у сферы ЖКГ, энергазберажэння або экалогіі. Ёсць новы ўзровень задач, разумення і сацыяльнай адказнасці. Стаўшы на ногі з першай крэдытнай падтрымкай, новыя рэсурсы накіроўваюць на рашэнні, якія ўзгадняюцца з агульнадзяржаўнай пазіцыяй.

Абараняюць не толькі навакольнае асяроддзе, але і фінансавую стабільнасць па ўсім свеце. Вучаць, як будаваць рынак і сучасныя тэхналогіі. У дыялогу ўлады і буйнога міжнароднага бізнесу Еўрапейскі банк рэканструкцыі і развіцця - лепшы пасрэднік. Асаблівы, уплывовы банкаўскі інстытут з рэпутацыяй надзейнага агента па фінансаванні праграм развіцця.

Кожная новая сустрэча на вышэйшым узроўні - не проста магчымасць даць ацэнку бягучым праектам. З 2016 года Еўрапейскі банк рэканструкцыі і развіцця прыняў чатырохгадовую стратэгію для Беларусі, у якой прызнаецца павышэнне ўзроўню міжнароднай адкрытасці краіны. Але што яшчэ больш важна сёння, на экватары выканання новай стратэгіі аналітыкі ЕБРР адзначаюць эфектыўнасць беларускай эканомікі. Другі год запар Еўрапейскі банк рэканструкцыі і развіцця палепшыў прагноз па росце ВУП нашай краіны. На 2018 - плюс 2 %.

Пазітыўны палітычны фон вакол Беларусі як гаранта стабільнасці ў рэгіёне, дзе банк праводзіць сваю асноўную працу, і эканамічны эфект праектаў, рэалізаваных у Беларусі. Усё гэта тлумачэнне той высокай ступені даверу ў нашых адносінах.

Толькі ў 2017 годзе па лініі 14 праектаў Беларусь атрымала 163 мільёны еўра. Гэта больш, чым годам раней, але ўсё ж пакуль не дацягвае да рэкорднага 2013, калі для беларускіх праектаў сума выгадных крэдытаў склала чвэрць мільярда еўра. Згодна з прынятай стратэгіяй дзейнасці ў Беларусі, банк мае намер штогод інвеставаць у нацыянальную эканоміку мільёны долараў. 

Аўтадарога Р-80 - участак другой МКАД. Крэдытнае пагадненне па рэканструкцыі 15 км участка аўтамабільнай дарогі Слабада - Паперня (фактычна завяршальнага этапа будаўніцтва другой кальцавай вакол Мінска) падпісалі сёлета. На выхадзе атрымаем камфортную і бяспечную трасу першай катэгорыі. Сума крэдыту - 42 млн еўра. Стаўка крэдыту - 1 %. Неабходнасць у рэканструкцыі ўзнікла з-за значнага росту патоку грузавога транспарту з Расіі ў краіны Балтыі. Змяненне гэтага ўчастка па параметрах дарогі першай катэгорыі ліквідуе "вузкае горла". Паводле папярэдніх звестак, участак будзе бясплатным.

Усе работы плануюць завяршыць у 2019 годзе.

А гэта ўжо Кобрын. Прыклад супрацоўніцтва Еўрапейскага банка рэканструкцыі і развіцця і прыватнага бізнесу. Прадпрыемства, якое спецыялізуецца на выпуску пластмасавых цацак, зараз за кошт крэдытных рэсурсаў (а гэта 10 млн еўра!) будуе новую фабрыку. Узводзіцца ўласнай будаўнічай брыгадай. Новы корпус плошчай 20 тыс. кв м дазволіць павялічыць аб'ёмы вытворчасці на 30 %. Побач з'явіцца і сучасны энергацэнтр на 5 мегават - лічы, свая электрастанцыя, якая будзе забяспечваць прадпрыемства электрычнасцю і цяплом.

Адсутнасць цяганіны і доўгіх перамоў - яшчэ адзін строгі прынцып у двухбаковых адносінах банка і нашай краіны. Бо размова аб праектах, якія нясуць узаемную выгаду. Сёння прадукцыя прадпрыемства "Палессе" прадаецца на ўсіх кантынентах свету. 90 % прадукцыі экспартуецца. У асартыменце каля 3 тыс. найменняў вырабаў. Плануецца, што новая фабрыка па выпуску цацак адкрыецца праз два гады.

У беларускія дарогі, малы і сярэдні бізнес, банкаўскі сектар і дзяржпрадпрыемствы. У 2017-м дамовіліся з урадам, што дапамогуць удасканальваць працу кіруючых кампаній, якія знаходзяцца зараз у дзяржуласнасці. І тут у еўрапейскіх партнёраў прынцыповая пазіцыя. Банк працуе толькі з тымі прадпрыемствамі, уласнікі якіх зразумелыя і эфектыўныя. І галоўная рэкамендацыя эканамістаў Еўрапейскага банка рэканструкцыі і развіцця - пачынаць прыватызацыю з тых актываў, якія не маюць праблем і найбольш цікавыя інвестарам, каб выклікаць давер і завабіць іншых інвестараў. І сам працэс прыватызацыі ў Беларусі павінен быць адкрытым, празрыстым і канкурэнтным. Тут у партнёраў пазіцыі падобныя.

У дні візіту дэлегацыі банка ў Беларусь анансавана адразу некалькі новых дамоўленасцяў. За найбліжэйшыя тры гады Беларусь возьме пазыку да 5 млн еўра тэрмінам на 15 гадоў для будаўніцтва новага рэгіянальнага палігона цвёрдых камунальных адходаў і мадэрнізацыі сістэм збору адходаў у Пухавіцкім і Чэрвеньскім раёнах. Акрамя таго, на днях стала вядома, што ўрад Беларусі адобрыў прыватызацыю Белінвестбанка.

І літаральна сёння, адразу па выніках сустрэчы з беларускім лідарам віцэ-прэзідэнт ЕБРР расказаў журналістам яшчэ аб адной ініцыятыве.

Пяць дзён візіту, насычаныя перамовамі сустрэчы ў Мінэканомікі, МЗС, Нацбанку, наведванне ПВТ, падпісанае пагадненне аб супрацоўніцтве з паркам "Вялікі камень". Чакаецца, што ўжо сёлета штогадовы аб'ём інвестыцый банка ў праекты, якія рэалізуюцца ў Беларусі, істотна падрасце.