Мінск - Будапешт: аб развіцці супрацоўніцтва па ўсіх кірунках

Аб беларуска-венгерскіх адносінах сёння гаварылі ў Палацы Незалежнасці.

Афіцыйны Мінск гатовы развіваць гандлёва-эканамічнае супрацоўніцтва з Будапештам па ўсіх кірунках. Пра гэта заявіў Прэзідэнт Аляксандр Лукашэнка на сустрэчы з міністрам замежных спраў і знешняга гандлю Венгрыі. Петэр Сіярта знаходзіцца ў Мінску з афіцыйным візітам. У рабочым графіку шэраг перамоў і абмеркаванне перспектыў узаемадзеяння краін у розных галінах. Тавараабарот паміж нашымі дзяржавамі зараз складае каля 200 мільёнаў долараў. І, на думку Прэзідэнта, гэта далёка не мяжа. Неабходна пераходзіць ад простага гандлю да кааперацыі і стварэння сумесных вытворчасцяў. У Венгрыі выступаюць за развіццё прагматычнага супрацоўніцтва паміж Усходам і Захадам. Як адзначыць Петэр Сіярта: "Жыццё навучыла"... І Беларусь такі падыход падзяляе. Больш за тое, ужо некалькі гадоў Будапешт рэалізуе стратэгію "адкрыцця на Усход". Гэта пашырэнне палітычнага і эканамічнага дыялогу з краінамі СНД, Кітаем, Індыяй. А значыць Беларусь таксама ў фокусе ўвагі. Ды і ў цэлым, як падзеліцца сваім назіраннем кіраўнік венгерскага МЗС, у Еўрапейскім саюзе сёння становіцца ўсё больш прыхільнікаў развіцця цеснага супрацоўніцтва з нашай краінай. У Петэра Сіярты ў Мінску насычаны дзелавы графік. Прайшлі сустрэчы ва ўрадзе, у МЗС і нават са студэнтамі. Аб усім па парадку Вераніка Бута.

1200 кіламетраў да Будапешта, а да найбліжэйшай мяжы і таго менш - каля 500. Венгрыя - у трыццатцы найбуйнейшых гандлёвых партнёраў Беларусі. Мы для Венгрыі - чацвёрты рынак на постсавецкай прасторы. Краіны актыўна працуюць над умацаваннем двухбаковых гандлёва-эканамічных сувязяў. Як дзейнічаць далей - узаемаразуменне ёсць. Гэта пацвердзілі і сённяшнія перамовы ў Палацы Незалежнасці.

Крыху пазней Петэр Сіярта яшчэ падзякуе Прэзідэнту за гэтую асабістую сустрэчу і магчымасць на вышэйшым узроўні абмеркаваць перспектывы не толькі беларуска-венгерскага супрацоўніцтва, але і больш цеснага партнёрства нашай краіны ў цэлым з Еўрасаюзам. Кіраўнік венгерскага МЗСа не ўтойвае, ён за тое, каб на палітычнай карце было поўнае ўзаемаразуменне, асабліва калі размова фактычна аб суседзях. А два гады таму нашы партнёры дабіліся, каб біятлонную амуніцыю знялі з-пад зброевага эмбарга ЕС. У Беларусі гэта бачаць і цэняць.

Падыход венграў прагматычны. Санкцыямі краіны не развіваюцца, развіваюцца яны кааперацыяй і партнёрствам. Тоеснасць простая: плённае супрацоўніцтва роўна росту эканомікі. І гэта не толькі пазіцыя Венгрыі. Петэр Сіярта падзяліўся сваім назіраннем: у Еўрапейскім саюзе сёння становіцца ўсё больш прыхільнікаў такога падыходу.

"Гэта гонар для мяне - асабіста быць тут. Таксама дзякую свайму сябру, міністру Макею, за тое, што ён так аддана працуе над развіццём нашых двухбаковых адносін. Мы краіна ў Цэнтральнай Еўропе, якая вывучыла ўсе ўрокі гісторыі. І мы добра разумеем, што жыць значна лепш, калі ёсць супрацоўніцтва паміж Захадам і Усходам. І жадаем аб'яднаць свае намаганні з усімі, хто таксама лічыць гэта важным. Мы працягваем рабіць усё, каб Беларусь больш цесна магла працаваць з Еўрасаюзам".

Крыху пазней аб беларуска-еўрапейскай перспектыве яшчэ будуць гаварыць у нашым МЗСе. Да размовы падключыцца згаданы венгерскім палітыкам Уладзімір Макей. Мінулы год быў рэкордным па колькасці кантрактаў з урадамі краін ЕС і еўраструктурамі. Увянчаўся 2018 і ростам цікавасці заходніх кампаній. Дарэчы, прыводзіць лічбы кіраўнік знешнепалітычнага ведамства Беларусі, гэты рост ужо другі год запар. За 11 месяцаў мінулага года ўзаемны тавараабарот амаль 16 мільярдаў долараў, без малога дадалі на чвэрць. Прычым працуем у плюс - сальда станоўчае.

Эканамічнае супрацоўніцтва Беларусі і Венгрыі пакуль далёка ад таго, на што здольныя абедзве дзяржавы. Так, сёння (і гэта лагічна) большая частка венгерскага гандлю прыпадае на дзяржавы ЕС, аднак апошнія гады там таксама задумаліся аб дыверсіфікацыі ў эканоміцы, у тым ліку з фокусам на Беларусь. Пакуль жа наш узаемны абарот (тавараў і паслуг) з года ў год у сярэднім на ўзроўні 200 мільёнаў долараў.

Да таго ж перад венгерскім урадам сёння стаіць задача: павялічыць долю прамысловасці ў ВУП. Ключавыя галіны, якім будзе аказана падтрымка, - зялёная эканоміка, аўтамабілебудаванне, апрацоўчая прамысловасць, ваенна-тэхнічная сфера. Гэта як раз тыя галіны, якім у Беларусі таксама надаецца сур'ёзная ўвага. Ёсць цікавасць да сумеснай вытворчасці аўтобусаў. Прэзідэнт прапанаваў адрадзіць Ikarus. Неўзабаве ў Магілёве створаць першае беларуска-венгерскае сельгаспрадпрыемства па перапрацоўцы кукурузы. Дадуць старт і сумеснай вытворчасці двухпавярховых цягнікоў.

"Плануем адкрыць лінію па вытворчасці вагонаў для чыгуначных саставаў. Усяго трэба вырабіць 19 двухпавярховых цягнікоў. Гэта будзе ўпершыню ў гісторыі венгерскіх чыгунак. Іх будуць выкарыстоўваць на найбольш папулярных кірунках. Першы ўзор будзе гатовы ўжо да канца гэтага года".

Штогод у Венгрыі прадаецца больш за 1000 трактароў, у асноўным сярэдняй магутнасці, якія запатрабаваны венгерскімі фермерамі. Упэўнена сёння адчуваюць на рынку фармацэўтычныя кампаніі - гэты кірунак падтрымаюць. Акрамя таго, абедзве краіны зараз узводзяць АЭС. А таму неўзабаве чакаем сумесных праектаў у сферы атамнай энергетыкі.

Узводзіць у Венгрыі беларусы збіраюцца жыллё. Амаль праз 30 гадоў панэлькі там зноў у модзе. І нам ёсць, што прапанаваць. За аснову для першага праекта ўзялі "літоўскі варыянт" - нашы дамы, ужо адаптаваныя пад нормы Еўрасаюза. Улічылі і асабістыя перавагі венгерскіх пакупнікоў.

Паспрыяе развіццю бізнесу дзвюх краін і бязвізавы рэжым, адзначылі госці. Спрошчанымі правіламі ўжо скарысталіся каля 2 тысяч венгерскіх грамадзян. Каб актывізаваць дзелавыя колы абедзвюх краін, Беларусь і Венгрыя падпісалі сёння і цэлы пакет дакументаў. І ў першую чаргу пагадненне паміж урадамі аб узаемнай абароне інвестыцый. Над ім працавалі амаль 10 гадоў.

Аказваць падтрымку сумесным праектам з Венгрыяй гатовы і ўрад Беларусі. Больш дэталёва эканамічнай складальнік партнёрства як па нотах раскладуць праз месяц. У лютым у Мінску чакаюць з візітам прэм'ер-міністра Венгрыі. Таму сёння ў Доме ўрада абмяркоўвалі і магчымыя даты, і тэматычную напаўняльнасць з акцэнтам на рынак Еўрасаюза, а таксама ва ўнісон кітайскай ініцыятыве "Новага Шаўковага шляху".

Аб еўрапейскім будучыні, праўда, ужо з акцэнтам на міграцыю - размова ў сценах БДУ. Венгрыя на сваім прыкладзе паказвае і распавядае пра вастрыню праблемы. Яна разумее, міграцыйны цяжар не дае развівацца ні краіне, ні Еўрасаюзу. Прыклад, калі ўнутраныя канфлікты стрымліваюць знешнія перспектывы.