Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю: Інфляцыя па годзе не перавысіць 6 %

Інфляцыя па годзе не перавысіць 6 %. У гэтым сёння запэўніла Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю Беларусі. Ведамства пастаянна маніторыць сітуацыю, атрымліваючы зводную інфармацыю аб цэнах ад вытворцаў, пастаўшчыкоў і гандлёвых сетак, параўноўваючы з тым, як яна змяняецца кожны месяц. Выснова - ніякіх аб'ектыўных перадумоў для вялікіх інфляцыйных чаканняў няма. Да таго ж развіццё канкурэнцыі спрыяе зніжэнню кошту тавараў і паслуг і павышэнню іх якасці. Праўда, з 145 спраў, разгледжаных у міністэрстве за апошнія два гады, у большасці парушэнні - нядобрасумленныя паводзіны менавіта ў гэтай сферы.

На што сёння звяртае пільную ўвагу рэгулятар, якія самыя вострыя пытанні ў полі зроку ведамства.

З падрабязнасцямі Святлана Лук’янюк. Даходы людзей і ўзровень інфляцыі - гэта два важныя фактары, якія павінны адбівацца на дынаміцы цэн і вызначаць добрасумленнасць паводзін на рынку вытворцаў і гандлю. Сёлета, як запэўнівае рэгулятар, цэнавая сітуацыя стабільная, але ўсё ж не абыходзіцца без некаторых адзінкавых выпадкаў.

Кожны з іх разглядаецца індывідуальна. Напрыклад, малакаперапрацоўчыя заводы летась рэгулятар уключыў у пералік дамінантаў рынку, значыць, павышаць цэны на сваю прадукцыю можна толькі са згоды рэгулятара. У выніку кошт на малочку сёлета вырас усяго на 3 %, замест 10 у мінулым. Сёння ў полі зроку - кураціна, якая аднамаментна падаражэла ў чэрвені. Ці была гэта цэнавая змова або рост абгрунтаваны? Расследаванне завершыцца ў найбліжэйшы час з вынясеннем вердыкта.

Адпускныя цэны павысілі менавіта сельгасвытворцы, а не гандаль. І не толькі на мяса птушкі.

Так, за паўгоддзе цэны ад сельгасвытворцаў выраслі амаль на 11,5 %, прамысловай прадукцыі - на 7.

Тут важна працаваць на апярэджанне. Падпісана пагадненне Асацыяцыяй рознічных сетак, каб бачыць уваходную цану ад пастаўшчыка і надбаўку і як яна змяняецца, і Федэрацыяй прафсаюзаў. Народны кантроль дапамагае маніторыць. Бо сёння няма падстаў выходзіць за прагнозны гадавы ўзровень інфляцыі 6 %. Сярод практычных захадаў - Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю падрыхтавала прапановы па зніжэнні закупачных цэн на цукровы бурак на 10 %, каб знізіць у выніку кошт цукру. Бо Беларусь увяла цэнавае рэгуляванне на гэтую прадукцыю, каб падтрымаць нашы заводы. Рашэнне падтрымана калегамі па ЕАЭС. Расійскі цукар прадаваўся танней за айчынны, тым самым нашы вытворцы неслі страты. Сёння цана адзіная для ўсіх.

У цэлым цэны на харчовыя тавары ў нас выраслі з пачатку года на 2,5 %, на нехарчовыя на 2, на паслугі больш за 5 % .

Сёння рэгулятар за ўзгадненне з суб'ектамі рашэнняў па ўзняцці цэн. Напрыклад, тарыфаў натуральных манаполій. Гэта ЖКГ, сотавай сувязі, транспарту. Бо яны істотна б'юць па кашальку. І тут ёсць шмат недахопаў.

А за нядобрасумленныя паводзіны на рынку штрафуюць. Сёлета 500 базавых заплацілі ЖРЭА двух раённых цэнтраў. Душылі расцэнкамі. Па новым антыманапольным законе, які ўступіў у сілу са жніўня, зараз парушальнікаў спачатку перасцерагуць і папярэдзяць. У полі зроку рэгулятара сёння і плата за інтэрнаты. Каэфіцыенты ўстанаўлівае мясцовая ўлада. І яны адрозніваюцца істотна. У вынікі атрымалі рост часам да 70 %.

Станоўчыя прыклады ёсць. Гэта максімальная мяжа надбавак для ўсіх абласцей у сталовых школ і ВНУ для патаннення абедаў і ліквідацыі ланцужка непатрэбных пасрэднікаў. Другі прыклад - адзіная аплата за школьныя падручнікі па краіне. Сёння рэгулятар выступае і за змяненне падыходаў у дачыненні да пастаўшчыкоў і гандлёвых сетак. Рыхтуюцца змяненні ў Закон "Аб дзяржрэгуляванні гандлю і грамадскага харчавання".

Згодна з новым праектам закона, плануецца забараніць устанаўліваць у дамовах аплату з пастаўшчыка за права паставіць тавар на паліцу магазіна гандлёвай сеткі. Выхад тут - развіццё бізнесу. Тады ў прадпрыемства будзе выбар, з кім працаваць. І з пачатку года тут станоўчыя зрухі. Па 345 указе аб развіцці бізнесу на сяле адкрыліся 667 суб'ектаў. Большасць з іх магазіны стацыянарныя і аўтакрамы. Льготныя тэрыторыі вызначае мясцовая ўлада і гэты спіс адкрыты.

Фарміраванне культуры канкурэнцыі ў кожнага гульца рынку - гэта вялікі плюс для нас, пакупнікоў тавараў і спажыўцоў паслуг. Бо гэта і зарука павышэння якасці прадукцыі і адэкватнасці цаны ў цяперашняй сітуацыі на рынку. Чарговы крок рэгулятара - да канца года распрацаваць праграму развіцця канкурэнцыі сумесна з Міжнароднай фінансавай карпарацыяй.