Залаты юбілей служэнню сцэне адзначае народны артыст Беларусі Юрый Траян

Паўстагоддзя ў тэатры. Залаты юбілей служэнню сцэне адзначае народны артыст Беларусі Юрый Траян. Гэта першы Спартак і першы Адам беларускай сцэны. Пастаноўшчык, харэограф, балетмайстар, педагог. Сёння Юрый Траян - мастацкі кіраўнік балета нашага тэатра. Адміністрацыйныя абавязкі сумяшчае з творчасцю. Пра чалавека, чыё жыццё тэатр, раскажа Алена Борматава.

Юбілей служэння тэатру за вырашэннем вытворчых пытанняў. Юрый Траян адказны за балетную трупу Вялікага. Знаходзіць баланс паміж творчасцю і вырашэннем адміністрацыйных пытанняў народнаму артысту даводзіцца ўжо не адно дзесяцігоддзе. Зараз у руках клавір будучага балета. Рыхтуюць спектакль пра Анастасію Слуцкую.

Рэпетыцыйны клас. Тут артысты балета праводзяць 90 працэнтаў свайго часу. Некалькі гадзін рэпетыцыі для адпрацоўкі 20-секунднага фрагмента спектакля. Танцоўшчыкам неабходна зжыцца з музыкай, адчуць камбінацыю, тэхнічна і каардынацыйна яе адпрацаваць. Сам балет - гэта больш чым паўтары гадзіны музыкі.

Траян сам атрымаў вялізную колькасць траўмаў падчас сваёй танцавальнай кар'еры. З-за іх нават прыходзілася адмаўляцца ад сцэны. У савецкі час артыста ля тэатра чакалі дзясяткі прыхільніц. У 21 год танцоўшчык стаў заслужаным артыстам. Узроставы цэнз не пабіты дагэтуль. А ў 28 Юрый Траян ужо народны.

Першы выхад на вялікую сцэну быў задаўга да прыняцця ў тэатр. Яшчэ дзіцем Юрый Траян быў задзейнічаны ў спектаклях Вялікага тэатра. А сваю сур'ёзную (як тады лічыў) ролю будучы народны артыст атрымаў за год да таго, як афіцыйна стаў артыстам балета беларускага Вялікага. Гэта быў спектакль "Рамэа і Джульета". Юрый Траян выходзіў на сцэну ў кардэбалеце.

Затое праз год галоўная партыя ў "Лебядзіным возеры". Траян - гэта першы Прынц у "Шчаўкунчыку", першы Адам у "Стварэнні свету" і першы Спартак беларускай сцэны. Яго станцаваў у 32. Паралельна са сцэнай працаваў педагогам-рэпетытарам у тэатры. Некаторы час узначальваў харэаграфічнае вучылішча, якое сам скончыў. Тады яно знаходзілася ў тэатры. А тут ён з васьмі гадоў. Мама працавала касцюмерам.

Прэм'ера нацыянальнага балета ў пастаноўцы народнага артыста Беларусі Юрыя Траяна намечана на 30 кастрычніка. Гэта і будзе падарунак да залатога юбілею ў тэатры.