Званок "з таго свету" - якія схемы падману ёсць у арсенале кібермахляроў

320 млн кібератак было ўчынена на Беларусь у 2022 годзе. Такую статыстыку прывялі ў аператыўна-аналітычным цэнтры. І інфармацыйных пагроз менш не становіцца. Кожны дзень у міліцэйскіх зводках фігуруюць злачынствы з прыстаўкай кібер-.

Ашуканцы-куратары, якія самі хаваюцца за мяжой, даволі паспяхова выкарыстоўваюць у сваіх карыслівых мэтах беларусаў, асабліва моладзь, прапануючы сумнеўны заробак. Чаму не варта верыць у лёгкія грошы?

Заробак у некалькі соцень долараў за дзень, без вопыту працы і асаблівых намаганняў - такіх прапаноў шмат у сацсетках і месенджарах, дзе больш за ўсё часу зараз праводзіць моладзь. Як прыклад, прапанова ў "Тэлеграме": зарплата каля 1 тыс. долараў за тыдзень. Што менавіта трэба рабіць - не ўдакладняецца, але пішуць, што занятасць 1-2 гадзіны за дзень. Як паказвае практыка, чым лягчэйшы і хутчэйшы заробак, тым больш цяжкімі аказваюцца наступствы.

Гэтую гіпотэзу, якая ўжо стала аксіёмай, на сабе праверыў 25-гадовы Віталь Астрэйка з Мінска. У пошуках падзаробку хлопец убачыў прапанову ў тэматычнай групе ў "Вайберы". Трэба было аформіць на сваё імя банкаўскія карты, рэквізіты перадаць іншаму чалавеку. За адзін "пластык" работадаўца абяцаў 100 рублёў. Пагадзіўшыся, малады чалавек дзейнічаў пад кіраўніцтвам нейкага Уладзіслава.

"Мы сустрэліся, зрабілі адну карту, потым пад'ехалі ў іншы банк і зрабілі другую карту. Куратар праз таксі перадаў камусьці гэтыя карты. Ён сфатаграфаваў пашпарт, мне гэта адразу здалося падазроным. Але ён мяне максімальна пераконваў, што гэта нармальна", - расказаў Віталь.

Неўзабаве на картках былі заўважаны падазроныя пераводы. Прасцей кажучы, праз рахункі хлопца кібераферысты спрабавалі вывесці свой злачынны даход. Калі Віталь пра гэта даведаўся, ён паспрабаваў заблакаваць гэтыя карты, з-за чаго ў яго бок нават пасыпаліся пагрозы ад куратара.

Такія людзі, як Віталь, на мове ашуканцаў завуцца дропамі і юрыдычна лічацца памагатымі ў злачынстве.

Падстаўных людзей у адрозненне ад арганізатараў злачынных схем значна хутчэй і прасцей вылічыць, таму дзейнасць дропа доўжыцца нядоўга. Адпаведна, і попыт на іх высокі.

Спецыялісты адзначаюць, што кіберзлачыннасць будзе існаваць, пакуль ёсць нядбаласць людзей. Лічбавая гігіена і пільнасць дапамогуць як мінімум пазбегнуць лішняга стрэсу і захаваць зберажэнні.

Цынізм ашуканцаў не ведае межаў. Як бы шакавальна гэта не гучала, але не варта палохацца і прымаць за чыстую манету, калі вам раптам патэлефанаваў памерлы сваяк. Так, аферысты пастаянна ўдасканальваюць і трансфармуюць свае схемы падману, выкарыстоўваючы штучны інтэлект.

З дапамогай нейрасетак махляры ствараюць дакладную копію голасу нябожчыка. Ужо вядомы прыклад з Расіі: ахвярай ледзь не стала дзяўчына з Татарстана. Ёй з "таго свету" пазваніла мама і расказала, што тэлефануе дзякуючы распрацоўцы тыбецкіх навукоўцаў, якія нібы навучыліся злучаць два светы. Але паслуга платная - трэба тэрмінова перавесці 20 тыс. расійскіх рублёў (сума эквівалентная амаль 700 беларускіх). На шчасце, муж дзяўчыны, які знаходзіўся побач, не даў правесці банкаўскую аперацыю.

Як яшчэ далёка могуць зайсці кіберзлачынцы ў сваіх махлярствах, пакуль застаецца толькі здагадвацца.